Wprowadzenie
Znany uczony – endokrynolog N.Keep – powiedział: „Chciałoby się w nowym tysiącleciu widzieć cukrzycę bez powikłań, a może nawet świat bez cukrzycy”.
W obecnych czasach cukrzyca (SD) – to jedno z najbardziej rozpowszechnionych chronicznych schorzeń w świecie. Według danych różnych autorów, na cukrzycę choruje 115–150 milionów osób, a zgodnie z prognozami Światowej Organizacji Zdrowia (ŚOZ) co 15 lat ich ilość będzie wzrastać trzykrotnie.
Na Ukrainie oficjalnie zarejestrowanych jest około miliona chorych na SD, jednak ta liczba jest 2 – 2,5 razy mniejsza od rzeczywistej. Szczególnym brzemieniem naszej medycyny przy leczeniu SD jest leczenie późniejszych powikłań cukrzycy 2 typu, do których zalicza się patologia sercowo-naczyniowa (niedokrwienna choroba serca, zawał mięśnia sercowego, arterioskleroza i schorzenia naczyń), patologia mózgowo-naczyniowa (udary, encefalopatie), stopa cukrzycowa.
Porażenie układu nerwowego w różnym stopniu rozwija się faktycznie u każdego chorego na cukrzycę.
Według danych wielu autorów cukrzycowa obwodowa polineuropatia (DPPN) w klinicznej formie obserwowana jest u 40-60% chorych, zaburzenia podkliniczne rejestrowane są praktycznie u wszystkich pacjentów z cukrzycą.
Istnieją dwie formy DPPN – hiperalgiczna i pseudotabesdiabetyczna.
Typowym przejawem formy hiperalgicznej jest odczuwanie bólu, parestezje różnego stopnia, kurcze mięśni, powstające lub nasilające się w stanie spoczynku i nocą. Ból często poprzedza lub towarzyszy parestezjom. Charakterystyczne jest obniżenie lub zanikanie odruchów ścięgnistych (częściej ścięgna piętowego, rzadziej – kolanowego). Zaburzenia czucia charakteryzują się hipo- lub hiperstezją typu polineurotycznego w postaci „skarpetek” i „podkolanówek”, bolesnością mięśni i pni nerwowych przy dotykaniu. Typowa jest symetryczność porażenia. Najwcześniej zaburzone zostaje odczuwanie wibracyjne. Zaburzenia ruchowe charakteryzują się obniżeniem siły mięśni, hipotrofią dystalnych grup mięśni kończyn dolnych. W niektórych przypadkach silnie przejawiającej się polineuropatii obserwuje się niedowład lub powolny paraliż mięśni stóp.
Pseudotabesdiabetyczna forma charakteryzuje się postępującymi zaburzeniami aparatu mięśniowo-stawowego i pogorszeniem procesów troficznych. Syndrom bólu jest przy tym wyrażony w nieznacznym stopniu. U wielu chorych obserwuje się zaburzenia wegetatywno-troficzne w kończynach dolnych: zmiana wydzielania potu, cienkość i łuszczenie się skóry, dystroficzne zmiany paznokci, pojawienie się owrzodzeń troficznych, porażenie stawów nóg z rozwinięciem się schorzeń stawów (osteoartropatia).
Celem naszej pracy była ocena klinicznej efektywności zastosowania wieloigłowych aplikatorów doktora Nikołaja Lyapko w terapii kompleksowej u chorych z cukrzycową polineuropatią obwodową (DPPN).
Materiały i metody
Badania prowadzone były w Donieckim Wojskowym Szpitalu Obwodowym dla weteranów wojny w mieście Marjinka wśród pacjentów, cierpiących na cukrzycę 2 typu, leczących się na oddziale refleksoterapii i na oddziałach terapeutycznych szpitala.
Pod naszą obserwacją znajdowało się 90 osób, wśród nich 48 mężczyzn i 42 kobiety. Średni wiek pacjentów wynosił 78 lat. Pacjenci chorowali na SD od 5 do 30 lat.
U wszystkich chorych przeprowadzono ogólne badania kliniczne, zbadano stan neurologiczny, wykonano badania laboratoryjne, EKG, reoencefalografię (REG), kapilaroskopię naczyń kończyn dolnych, rentgenografię stawów stóp i kręgosłupa. Praktycznie u wszystkich pacjentów z cukrzycą stwierdzono szereg innych schorzeń, z których najczęstszymi były: niedokrwienna choroba serca z nadciśnieniem tętniczym, choroby systemu kostno-mięśniowego, metaboliczne zaburzenia odżywiania, schorzenia systemu nerwowego i naczyń kończyn dolnych.
Wszyscy chorzy zostali podzieleni na 2 grupy.
1-a grupa (kontrolna) – 46 osób (26 mężczyzn i 20 kobiet), które poddawane były kompleksowej terapii lekowej, polegającej na podawaniu preparatów, obniżających poziom cukru, terapii metabolicznej (mildronat, tiotriazolin), preparaty, poprawiające mikrocyrkulację (kwas nikotynowy), preparaty patogenetycznej terapii polineuropatii (berlition), witaminy z grupy B, masaż w czasie gimnastyki leczniczej.
2-a grupa (podstawowa) – 44 osoby (22 mężczyzn i 22 kobiety), dodatkowo oprócz terapii lekowej poddawane były powierzchniowej refleksoterapii igłowej aplikatorami Lyapko, zbudowanymi z różnych metali, w postaci płytek i wałków z gumy medycznej z umieszczonymi na nich igłami z miedzi, cynku, niklu, żelaza i srebra, różnych rodzajów, kształtów i rozmiarów.
W zależności od obrazu klinicznego każdemu choremu dobierano aplikatory określonej wielkości (od 35х80 mm do 250х470 mm) z różnymi odstępami między igłami (od 3,3 mm do 6,8 mm), dobierano odpowiednią receptę do zabiegu, określano jego czas trwania i metodykę oddziaływania. Cykl leczenia wynosił 9–11 codziennych zabiegów.
Do oddziaływania refleksoterapeutycznego wybierane były punkty i obszary miejscowego, odcinkowego, ogólnego i specyficznego działania z uwzględnieniem podstawowego schorzenia i towarzyszącej mu patologii.
Podstawowe punkty, które zostały wykorzystane: V17 – V20, V23 -V26. V28 – V29, V31 – V35. V40 – V43, V57 – V59, V62 – V67, T4 – T6, F2 – F5, F8, F13, VB39, VB40, VB41 – VB44, R3 – R6, R7 – R10, E36. E40 – E41. E42 – E45, RP1 – RP4, RP5 – RP6 –RP9, V13 – V16, MC6 – MC7, C5 – C7, P5 – P7, VB20, TR5. I12, E25 I14 – I18, I21, T14, GI11, GI4.
Czas oddziaływania aplikatorem wynosił 20–30 minut. Wałkiem wieloigłowym oddziaływano na powierzchnie odpowiednich południków od 5 minut (metodyka tonizująca) do 15 minut (metodyka rozluźniająca, relaksacyjna). Dodatkowo prowadzono oddziaływanie na główne systemy, mające swe odzwierciedlenie na dłoniach i stopach (terapia Su Jok).
Po zakończeniu cyklu leczniczego chorym zaproponowano indywidualne programy do samodzielnego wykorzystywania aplikatorów i wałków N.Lyapko w warunkach domowych.
W ciągu całej terapii obie grupy pacjentów dobrze znosiły leczenie, odnotowano poprawę ich stanu zdrowia i brak skutków ubocznych.
Kryteriami oceny rezultatów leczenia były:
– subiektywna ocena przez chorych skuteczności leczenia (występowanie i intensywność syndromów bólowych, występowanie skurczy, drętwienie kończyn, parestezje);
– dane obiektywne (obniżenie lub brak odruchu kolanowego i refleksu Achillesa, zaburzenie różnych rodzajów odczuwania, zmiana ruchomości stawów nóg, zmiana kolorytu powłok skórnych stóp i goleni, rezultaty badań laboratoryjnych itd.).
Rezultaty badania i omówienie – Wnioski
Tak więc, wykorzystywanie wieloigłowych aplikatorów Nikolaya Lyapko w kompleksowej terapii cukrzycowej polineuropatii obwodowej jest bardzo uzasadnione, ponieważ daje stały efekt analgetyczny, spazmolityczny, przeciwobrzękowy i neurotroficzny, poprawia regulację funkcji wegetatywnego układu nerwowego, poprawia funkcjonalne możliwości stawów, sprzyja poprawie krążenia krwi w kończynach dolnych, aktywizuje samoregulujące właściwości organizmu i poprawia jakość życia pacjentów.
Powierzchniowa wieloigłowa terapia aplikatorami Nikolaya Lyapko jest dobrze odbierana przez osoby w starszym wieku, praktycznie nie ma przeciwwskazań, nie powoduje efektów ubocznych i nie wywołuje reakcji alergicznych. Po konsultacji ze specjalistą aplikatory Lyapko każdy może stosować samodzielnie w warunkach domowych, zarówno w celach leczniczych, jak i profilaktycznych.
Literatura:
- Jefimow А., Skrobońska N., Zujewa N. Neuropatia cukrzycowa. Lekarze Ukrainy, Nr 3, 2005 r.
- Bodnar P.М., Michalczyszyn G.P. Powstanie i rozwój endokrynologii na Ukrainie. Międzynarodowe czasopismo endokrynologiczne, Nr 1, 2005 r.
- Guriewa I.W., Komieliagina Je.Ju., Kuzina I.W. Cukrzycowa obwodowa neuropatia sensomotoryczna. Patogeneza, klinika, diagnostyka. Metoda, rekomendacje. Moskwa, 2000 r.
- Maczeret Je.L., Samosiuk I.Z. Podręcznik z zakresu refleksoterapii. Kijów, „Szkoła Wyższa”, 1989 r.
- Lyapko N.G. Aplikatory Lyapko. Rekomendacje metodyczne. Wydanie przerobione i uzupełnione. 2006 r.
- Wasiczkin W.I. Metody akupunktury chińskiej. Moskwa i Sankt-Petersburg, „Poligon”, 2003 r.
Lyapko N.G., Sliusarenko Je.P.